Thứ Hai, 10 tháng 6, 2013

Kinh doanh đa cấp - Lô Hội

Đằng sau nhưng bộ quần áo chỉn chu, lịch sự của những nhân viên bán hàng đa cấp là một cuộc sống khác – cuộc sống “bầy đàn”, chung đụng của nhiều chục con người trong một căn phòng trọ dột nát, hôi hám, bẩn thỉu…
Chúng tôi đã từng không ít lần tận mắt chứng kiến những buổi nói chuyện trong các hội thảo về kinh doanh đa cấp, thậm chí đã từng là đối tượng được mời chào mua các sản phẩm của các nhân viên bán hàng đa cấp.

Ấn tượng của chúng tôi về những con người này cũng thật đặc biệt: 

Họ ăn mặc rất chỉn chu, lịch sự, nói năng lưu loát, thuyết phục, thậm chí có sức mê hoặc, “thôi miên” người khác. Chúng tôi cũng không khỏi ngỡ ngàng khi họ giới thiệu về mức thu nhập siêu “khủng” lên tới hàng nghìn đô la một tháng. 
Có lẽ nếu như không “đột nhập” vào vương quốc đa cấp ấy, chúng tôi cũng sẽ vẫn bị ngộ nhận về sự bóng bẩy, giàu sang mà nghề này đem lại…
Có mặt tại xã Minh Quang, huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình vào một chiều đầu mùa hè oi bức, trong vai những sinh viên mới ra trường đi tìm việc làm, chúng tôi dò hỏi người dân và ngỏ ý muốn được xin vào làm việc tại công ty Lô Hội – Chi nhánh tỉnh Thái Bình.
Tận thấy đời sống nguyên thủy ở chốn 'bầy đàn' đa cấp
Căn phòng trọ lụp xụp của dân bán hàng đa cấp tại Thái Bình  
Có lẽ cùng “ở trong chăn” lâu ngày, nên chị bán thuốc nắm rất rõ tình hình của các nhân viên đa cấp này và vì vậy nhất quyết can ngăn chúng tôi không nên gia nhập nghề này.

Tận thấy đời sống nguyên thủy ở chốn 'bầy đàn' đa cấpDân kinh doanh đa cấp tinh ý và cẩn trọng lắm. Vì thế không quen biết mà sống chung được ngay với họ là rất khó khăn. Tận thấy đời sống nguyên thủy ở chốn 'bầy đàn' đa cấp

Lái xe ôm tên Tuấn

Bếp thì là một khu đất trống, lợp mái tôn, không cửa, chỉ có bếp kiềng sắt, một đống củi khô, một chiếc nồi to như nồi nấu cám lợn, màu đen, cáu bẩn. Bên cạnh là mấy cái nồi nhỏ hơn và một cái chảo đã gãy một quai cầm.

Bếp thì là một khu đất trống, lợp mái tôn, không cửa, chỉ có bếp kiềng sắt, một đống củi khô, một chiếc nồi to như nồi nấu cám lợn, màu đen, cáu bẩn. Bên cạnh là mấy cái nồi nhỏ hơn và một cái chảo đã gãy một quai cầm.
Tận thấy đời sống nguyên thủy ở chốn 'bầy đàn' đa cấp
Phòng trọ dành cho hàng chục người nên quần áo được giăng đầy sân 

Một người tên Nam, tự giới thiệu là đã tốt nghiệp trường Đại học Công nghiệp, cũng là người được phân công nhiệm vụ giám sát tôi cho biết, cậu ra trường được hơn 1 năm. Nhiều công ty lớn ở Hà Nội mời gọi, nhưng Nam từ chối về đây làm vì tuy lúc đầu thu nhập có thể thấp hơn công ty ở Hà Nội, nhưng đến nay lương anh đã “ăn đứt” mấy đứa cùng lớp.

Một người tên Nam, tự giới thiệu là đã tốt nghiệp trường Đại học Công nghiệp, cũng là người được phân công nhiệm vụ giám sát tôi cho biết, cậu ra trường được hơn 1 năm. Nhiều công ty lớn ở Hà Nội mời gọi, nhưng Nam từ chối về đây làm vì tuy lúc đầu thu nhập có thể thấp hơn công ty ở Hà Nội, nhưng đến nay lương anh đã “ăn đứt” mấy đứa cùng lớp.

Tận thấy đời sống nguyên thủy ở chốn 'bầy đàn' đa cấpLàm đa cấp, tinh thần đoàn kết phải cao, nên có gì mà bất tiện. Sống chung như vậy mới vui. Tận thấy đời sống nguyên thủy ở chốn 'bầy đàn' đa cấp

Quản lý phòng trọ tên R.
Đến tầm 8 giờ, tất cả các thành viên trong phòng đều tập trung lại và tham gia và buổi sinh hoạt chung. Anh R. bắt đầu bằng bài trao đổi nghiệp vụ, hướng dẫn mọi người làm thế nào để lôi kéo được những người khác. 
Ấn tượng nhất có lẽ là phần anh R. giảng giải về chức năng, công dụng của các loại thực phẩm chức năng. Anh nói: “Mỗi người phải như một vị bác sỹ và bắt bệnh, kê đơn cho các khách hàng của mình”. Và quả thực anh đúng là một bác sỹ đa khoa, các loại thuốc anh giới thiệu đều thuộc loại thần dược, chữa được bách bệnh.
Vừa thấy chúng tôi đặt vấn đề, một chị bán thuốc ngay sát trụ sở của công ty Lô Hội liền can ngăn: “Chị nói thật, tìm việc tử tế mà làm. Lô Hội là bọn kinh doanh đa cấp, chuyên đi lừa đảo người khác. Mà giờ dân ở đây biết hết rồi, cũng không lừa được ai đâu”.

Thấy chúng tôi vẫn quyết tâm xin làm, chị này tiếp: “Em tưởng kiếm tiền dễ lắm à. Nhà chị có phòng cho người Lô Hội thuê, chúng nó sống khổ lắm, ăn mặc ra đường bảnh bao thế thôi, chứ về phòng trọ ở như “bầy đàn”, mấy chục đứa chen nhau cái phòng 30 chục m2. Nóng bức thế này, bọn em chịu sao nổi”.



Phải rất khó khăn, sau nhiều lần thuyết phục, chúng tôi mới được một bác xe ôm tên Tuấn nhận làm người quen dẫn đi để xin gia nhập công ty.

Theo bác Tuấn, dân kinh doanh đa cấp tinh ý và cẩn trọng lắm. Vì thế không quen biết mà sống chung được ngay với họ là rất khó khăn. Bác Tuấn nhấc điện thoại gọi cho một nhân viên tên Hạnh, nói có đứa cháu họ không có việc làm, muốn theo nghề của Hạnh.


Tuy nhiên, phải thuyết phục rất lâu, Hạnh mới đồng ý gặp mặt để xem thế nào đã rồi mới trả lời có giúp đỡ hay không. Chúng tôi đợi chừng 15 phút thì Hạnh và một anh bạn trai xuất hiện. Hạnh nhỏ nhắn, gầy bé, cao tầm 1m50, nói sinh năm 1989 và quê ở Nghệ An.


Qua lời kể thì Hạnh mới tham gia mô hình đa cấp được hơn 1 năm và mức lương hiện tại của cô là 20 triệu đồng/tháng. Nhìn Hạnh vẫn còn khá trẻ, nhưng cách cư xử và nói năng thì lại rất có kinh nghiệm.


“Làm nghề này nếu để có tiền luôn thì chị khẳng định là không có. Như chị phải làm hơn 1 năm rồi, lương mới được 20 triệu đồng/tháng. Phải làm từ từ để tích lũy kinh nghiệm. Sau khi thành thạo rồi thì mới có thu nhập”, Hạnh nói.


Thấy tôi thất vọng, Hạnh liền động viên: “Chị nói như vậy để em biết mà chuẩn bị tiền trước. Còn sau này em thành nghề rồi thì có khi thu nhập vài nghìn đô la một tháng là bình thường. Ở công ty chị, có những anh lên hàm quản lý, thu nhập gần trăm triệu đồng một tháng là bình thường”.


Mặc dù rất muốn giúp đỡ chúng tôi, nhưng vì là người lạ, không có ai dẫn “mối” nên cô gái nhất định chưa cho chúng tôi về “đại bản doanh” với lý do: “Chỗ chị sống đông người, có sinh hoạt và kỷ luật nghiêm ngặt. Em là người thế nào, chị còn chưa biết nên không thể tự ý đưa về được. Sáng mai em đợi chị ở đây, chị đưa qua công ty, làm hợp đồng xong thì chị sẽ dẫn em về phòng chị”.


Nói xong, Hạnh quay sang anh bạn đi cùng rồi bảo anh này tìm một nhà trọ gần đây để cho chúng tôi ngủ tạm qua đêm.


Giống như Hạnh, mặc dù được bác xe ôm giới thiệu là người quen, nhưng rất nhiều các quản lý của các phòng trọ khác cũng thẳng thừng từ chối, không cho chúng tôi gia nhập nhóm khi chưa làm hợp đồng với công ty.


Phải qua gần chục phòng trọ như vậy, chúng tôi mới may mắn được chấp nhận cho vào ăn cùng, ở cùng với một nhóm học viên của công ty Lô Hội.


Tuy nhiên, điều kiện là tắt điện thoại di động và các thiết bị điện tử khác, phòng trường hợp ghi âm, ghi hình hoặc có ý đồ xấu. Đồng thời luôn có ít nhất 2 học viên thường xuyên để mắt tới chúng tôi. Vì vậy nhất cử nhất động của chúng tôi đều bị theo dõi.


Bữa cơm 3.500 đồng


Đúng như những gì chị bán thuốc nói, đó là một phòng trọ rộng khoảng 35 m2, nằm biệt lập ngay sát cánh đồng. Trong đó, 25 m2 là phòng ngủ, còn 10 m2 là nhà vệ sinh và khu cất đồ.

Căn phòng 35 m2, nhưng theo anh R., quản lý nhóm học viên trong phòng trọ này thì quân số của phòng là 39 người, thêm tôi nữa là 40 người.

Cũng theo anh R., vì phòng chật nên phải hết sức gọn gàng. Cả phòng ngoài không hề có một đồ đạc nào được bày ra, ngay cả một manh chiếu để ngồi cũng không có. Hoàn toàn là một sàn nhà trống trơn. Nếu không nhìn thấy người, tôi sẽ tưởng là phòng trống, chưa có ai thuê.


Sinh hoạt hàng ngày của nhóm cũng được phân công rất rõ ràng. Mỗi ngày 3 người, 1 người đi chợ, 2 người nấu cơm, rửa bát. Mỗi ngày mỗi người đóng 7.000 đồng tiền ăn. Như vậy, tính ra, mỗi bữa mỗi người chỉ mất 3.500 đồng. Người đi chợ cầm tiền và chi tiêu sao cho hợp lý để đủ suất ăn cho mọi người.


Riêng tôi, là người mới đến, chưa được chính thức gia nhập nhóm, nên được “chiêu đãi” một bữa đầu tiên.


Do đến xóm trọ vào lúc 5 giờ chiều, nên trong phòng chỉ có khoảng 15 – 16 người. Mọi người đều còn rất trẻ, đa số sinh năm 1990 – 1992, đến từ Thanh Hóa và Nghệ An. Dù là người lạ phải cảnh giác, nhưng mọi người đều đón tiếp rất vui vẻ.


“Không chỉ thu nhập cao, bán hàng đa cấp còn rèn luyện cho mình kỹ năng giao tiếp, ứng xử và kiến thức nữa. Chỉ cần một thời gian đào tạo, em sẽ trưởng thành hơn hẳn so với khi em làm nghề khác”, cậu nói.


Những người khác không phải nấu cơm thì đứng túm tụm lại để nói chuyện gì đó. Tôi không nghe rõ nhưng thấy họ cười nói rất vui vẻ.


Lấy lý do xuống bếp cho đỡ buồn tay chân, tôi được anh Nam dẫn xuống giới thiệu với hai bạn tên Thơm và Hường. Nếu như trên phòng trọ tuy chật chội nhưng sạch sẽ, khu bếp lại khá dơ bẩn. Nền bếp bằng đất, nhưng do tàn tro của củi và nước rửa vung vãi khắp nơi nên ẩm thấp, nhão nhoét và đặc biệt là một mùi hăng hắc, rất nồng xộc vào mũi, rất khó chịu.


Theo bạn gái tên Hường, do ở đây người ta ít dùng than, nên đun củi cho tiện. Mùa đông trời lạnh, đun củi rất ấm. Còn mùa hè, đun nấu ngoài trời, nên cũng không nóng lắm.


Tôi được phân công ngồi nhặt 1 rổ rau cải lớn, chắc ít nhất cũng phải 5 kg. Số rau cải này sau khi rửa sạch sẽ được cho vào chiếc nồi to như nồi cám lợn để luộc chín. Ngoài rau, bữa cơm hôm nay tôi được ăn còn có thêm món cá kho và canh cải.


Khoảng tầm hơn 6 giờ thì mọi người gần như tập trung đông đủ. Do chỉ có duy nhất một nhà vệ sinh, nên cứ khoảng 4 – 5 người tắm một lần và chia làm vài đợt như vậy. Nam tắm với nam, nữ với nữ.


Tôi hỏi “Ở chung như vậy có bất tiện quá không”, anh R. liền cười nói: “Làm đa cấp, tinh thần đoàn kết phải cao, nên có gì mà bất tiện. Sống chung như vậy mới vui”.


Đến khoảng 7 giờ tối thì mọi người bắt đầu ngồi vào mâm ăn cơm. Cứ 6 – 7 người một mâm và ngồi 1 góc ăn.


Bữa cơm rất xuề xòa, chỉ có 3 món. Trong đó món cá kho, thực chất chỉ toàn là đầu cá biển, chứ không hề có phần mình và phần đuôi. Tôi định hỏi “Ăn như này có đủ chất không?”, nhưng nghĩ lại với số tiền 3.500 đồng/bữa thì chi tiêu như vậy là quá giỏi rồi. Tính ra khoảng 40 con người, tức là chi phí tất cả cũng chỉ hết 140.000 đồng, bằng 1 ngày ăn của gia đình 3 người ở Hà Nội.


Tuy bữa ăn đạm bạc, nhưng mọi người nói chuyện với nhau rất vui vẻ. Tôi là người mới, nên được sự chăm sóc đặc biệt, ai cũng gắp đồ ăn cho.


Cũng may, bữa tôi ăn món chủ đạo là cá kho. Tuy nhiên, theo  Tuấn, lái xe ôm, do không có tiền chi trả cuộc sống hàng ngày, nên nhiều học viên ở Lô Hội thường xuyên đi bắt chuột, ếch nhái để ăn.


“Cháu không tin, mai chú dẫn ra đồng xem chúng nó bắt chuột”, bác Tuấn nói.


Ăn xong, theo đúng quy định, Hường và Thơm đi rửa bát, còn những bạn gái khác trong phòng thì đi lau nhà và giặt quần áo.


Sau đó, tất cả mọi người cùng chơi trò chơi vui vẻ. Đến khoảng 9 rưỡi tối, là khoảng thời gian mà mỗi người được hoạt động riêng lẻ, tự do làm các công việc cá nhân.


Theo anh Nam, đã tham gia vào nhóm thì nhất định phải ăn chung, ở chung và ngủ chung. Như vậy mới đoàn kết, không bị chia rẽ,  lung lay ý chí.


Ở chung, ăn chung và tắm chung, tôi đã đều được chứng kiến. Nhưng có lẽ điều khiến tôi “sốc” nhất là “ngủ chung”. Cả phòng có 40 người thì 19 người là nam, 21 người là nữ. Nhiều câu chuyện vừa bi hài, vừa trần trụi, vừa lạ, vừa rất con người như thời nguyên thủy đã diễn ra ngay trước mắt tôi….



“Yêu” giữa mọi người
Sau khi sinh hoạt tập thể xong, mọi người được tự do làm việc cá nhân của mình. Nhóm của tôi có 21 nam và 19 nữ (trong đó có cả tôi) thì hầu như người nào cũng là đôi, là cặp với nhau ở trong phòng.

Anh R. vừa nói chấm dứt trò chơi tập thể, thì rất nhanh chóng, trên các manh chiếu hình thành các đôi riêng lẻ, ngồi sát nhau. Có đôi thì ra ngoài đi dạo, nhưng cũng rất nhiều đôi thì ngồi “tâm sự” ngay trong phòng.

Căn phòng chật hẹp, vì vậy tất cả các hành động “tế nhị” nhất đều được diễn ra tự nhiên như chỉ có 2 người.

Ngay sát sau lưng tôi là một cặp đôi còn rất trẻ, chắc là trẻ nhất phòng vì 2 đứa đều mới chỉ 18 tuổi, hôn hít và sờ soạng nhau rất tự nhiên. Những tiếng xì xào to nhỏ, cười đùa rúc rích râm ran khắp phòng.

'Bầy đàn' bán hàng đa cấp: 'Yêu' như thời nguyên thủy
Một dãy phòng trọ xập xê của dân bán hàng đa cấp  
Phía góc trong cùng, trên một tấm phản gỗ là cặp đôi của anh quản lý R.. Do là người đứng đầu phòng nên cặp đôi của anh được một không gian rộng nhất là cả chiếc phản mét rưỡi. Cô gái úp lưng vào góc tường, nên chỉ nhìn thấy anh quản lý đang ôm chặt cô gái vào lòng.

Thấy tôi tròn mắt ngạc nhiên, mặt đỏ lên vì xấu hổ, Thơm – cô bạn được phân công giám sát tôi liền kéo ra ngoài cửa hóng gió.

“Chuyện bình thường mà. Ai cũng thế. Bạn cũng thấy rồi còn gì. Ai làm việc người nấy, mình không có ai thì ra ngoài hiên”, Thơm nói nhỏ vào tai tôi.

Điều lạ là trong phòng có bao nhiêu cặp thì hầu như đều tự dưng thành các đôi yêu nhau. Cũng như một sự sắp đặt tự nhiên bình thường. Lúc ăn cơm tôi đều thấy họ vô tư, vui vẻ, nghĩ họ là những người bạn. Nhưng hóa ra không phải.

Một số bạn nữ thì mau chóng vào nhà tắm thay đồ, mặc váy ngắn, trang điểm phấn son lòe loẹt rồi cầm điện thoại gọi cho các lái xe ôm đến đón. Tôi không chắc họ đi đâu, nhưng cả đêm không thấy ai về.

'Bầy đàn' bán hàng đa cấp: 'Yêu' như thời nguyên thủy
Sau khi ăn cơm xong, các đôi cứ thế chia cặp làm việc riêng. 

Tôi nhớ lại lời bác xe ôm nói khi chở tôi đến đây: “Nhiều cô không có tiền để sống, bố mẹ nghèo không chu cấp mãi được thì tối đến phải “đi khách” để kiếm tiền nuôi thân. Tối nào chú cũng chở vài ba cô nên biết rõ chuyện này”.

Bố mẹ bán cả trâu, về quê xấu hổ lắm!


'Bầy đàn' bán hàng đa cấp: 'Yêu' như thời nguyên thủyGiữa thế kỷ 21, nhưng tại đây, ngay cạnh thành phố văn minh, ồn ào, náo nhiệt, họ vẫn ăn ở và “hành sự” theo kiểu “bầy đàn”. Lòng tôi chợt dâng lên cảm xúc cảm thương khó tả. 'Bầy đàn' bán hàng đa cấp: 'Yêu' như thời nguyên thủy
Lúc đầu tôi và Thơm chỉ toàn nói chuyện công việc vì Thơm rất kín tiếng, hơn nữa nếu nói lung tung sẽ bị anh quản lý mắng, nên Thơm gần như chỉ đặt câu hỏi, còn tôi thì trả lời. Sau hiểu nhau hơn, Thơm bắt đầu kể chuyện về mình.

Thơm nói sinh năm 1989, quê ở Thanh Hóa. Thơm mới ra đây được gần 5 tháng nên công việc chủ yếu vẫn là học hỏi, thực hành, chứ chưa thể kiếm được tiền nuôi bản thân.

Nhà Thơm nghèo lắm, Thơm cũng mới chỉ học hết lớp 10 rồi ở nhà phụ giúp đồng áng cho bố mẹ. Sau đó, thấy Thúy – bạn cùng lớp với Thơm lên Thái Bình bán hàng đa cấp về “đổi đời” hẳn, ăn mặc lịch sự, đi xe ga, còn có cả điện thoại xịn. Đặc biệt, Thúy nói với bố mẹ Thơm là thu nhập mỗi tháng cũng ngót 20 triệu đồng.

“Bố mẹ mình nghe vậy mừng lắm. Nhờ Thúy giúp đỡ, dẫn dắt mình thành nghề. Để có tiền ra đây, bố mình phải bán 1 con trâu và cả đàn lợn. Giờ mỗi tháng vẫn phải cố gửi ra cho mình 500.000 đồng để chi trả cuộc sống”, Thơm tâm sự.

Nhìn xa xăm vào khoảng tối trước mặt, khuôn mặt Thơm buồn rầu, khác hẳn với khi nãy, trước mặt các bạn của cô.

Rồi Thơm ngó nhìn xung quanh, thấy các cặp đôi vẫn đang say sưa “tâm sự”, cô bạn kéo tôi ngồi lại gần hơn rồi nói: “Nghề này cũng cực lắm bạn ạ. Nhiều khi muốn bỏ về nhưng giấy tờ tùy thân của mình bên Lô Hội họ cầm. Hơn nữa, bố mẹ bán trâu, lợn đi cho tiền ăn học, mà giờ về tay không thì xấu hổ với làng xóm lắm”.

Được biết, ngoài số tiền ký hợp đồng mua sản phẩm với công ty trị giá 7 triệu đồng, thì những ai tham gia đều phải nộp lại giấy tờ tùy thân cho người quản lý, tránh trường hợp bỏ trốn.

Cũng theo Thơm, mọi người ở đây đều sống xa nhà, không bạn bè, thiếu thốn tình cảm, trai gái lại ở chung, nên chỉ một thời gian ngắn là tự dưng có tình cảm với nhau. Có những đôi, tuần trước chưa biết gì nhau, tuần sau đã thành một cặp.

'Bầy đàn' bán hàng đa cấp: 'Yêu' như thời nguyên thủy
Quần áo mùa đông của gần bốn chục người được xếp xó lẫn lộn  
"Thấy các đôi “hành sự” tự nhiên quá, tôi vờ hỏi: “Nhưng thế này nhỡ có bầu thì sao?”. Thơm liếc nhìn xung quanh rồi ghé sát vào tai tôi kể: “Nhiều chứ, anh quản lý cặp với cô này là cô thứ tư trong phòng rồi. 3 cô trước đều có bầu, phải đi phá thai”.

Nghe Thơm nói, tôi chợt sởn da gà. Giữa thế kỷ 21, nhưng tại đây, ngay cạnh thành phố văn minh, ồn ào, náo nhiệt, họ vẫn ăn ở và “hành sự” theo kiểu “bầy đàn”. Lòng tôi chợt dâng lên cảm xúc cảm thương khó tả.

Dòng suy nghĩ của tôi bị cắt ngang bởi tiếng chuông điện thoại của Thơm. Bố mẹ cô gọi. Không nghe rõ từng câu chuyện, tôi chỉ thấy Thơm liến thoắng: “Ở đây vui lắm, các anh chị hướng dẫn nhiệt tình. Chỗ ăn ở đều ở khách sạn của công ty. Con vẫn khỏe, tăng cân nữa. Hôm nào về quê con kéo thêm mấy đứa em họ nhà mình cùng lên. Bố mẹ báo cho bố mẹ tụi nó trước nhé”.

Cúp điện thoại, quay sang tôi, mắt Thơm lại buồn bã: “Trót đâm lao phải theo lao thôi. Giờ không lôi kéo được ai thì cũng không có tiền, nên đành rủ rê mấy đứa em họ. Ở đây, mọi người toàn kéo bạn bè, người thân đến thôi”.


'Bầy đàn' bán hàng đa cấp: 'Yêu' như thời nguyên thủyTrót đâm lao phải theo lao thôi. Giờ không lôi kéo được ai thì cũng không có tiền, nên đành rủ rê mấy đứa em họ. Ở đây, mọi người toàn kéo bạn bè, người thân đến thôi. 'Bầy đàn' bán hàng đa cấp: 'Yêu' như thời nguyên thủy

Nhân viên bán hàng tên Thơm
Ngồi nghe Thơm tâm sự mà lòng tôi nặng trĩu. Thì ra, "vương quốc mỹ miều” của dân đa cấp là đây sao? Cả bốn chục con người cùng chung sống. Ở mỗi tháng hết 100.000 đồng, ăn cũng chỉ tầm 250.000 đồng/tháng.
Điều chua xót hơn là cuộc sống kham khổ, nhưng ở nơi quê nhà, gia đình vẫn nuôi một hy vọng về một cuộc sống sung túc, giàu sang. Và nhiều vùng quê, người ta vẫn cho con ra ngoài này học.

Dân số của thôn Minh Quàn, xã Minh Quang, huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình chỉ có 600 nhân khẩu, trong khi số người của Công ty TNHH TM Lô Hội cư trú tại đây lên tới 1.000 người, gần gấp đôi dân số của cả thôn.

Và có lẽ câu nói của bác xe ôm đã thay cho lời lý giải: “Dân ở đây biết đa cấp là thế nào rồi, nên không ai cho con em tham gia. Chỉ có người miền trong, chưa biết gì nên mới đua nhau ra ngoài này thuê trọ thôi”.

Trò chuyện với Thơm đến khoảng 10 giờ 30 thì đèn điện bắt đầu tắt. Trong phòng chỉ còn ánh đèn ngủ màu đỏ mờ ảo. Thơm đứng dậy phủi bụi sau quần rồi giọng nói vui vẻ trở lại bảo tôi đã đến giờ đi ngủ rồi.

Giường ngủ trong phòng cũng được phân cấp rất rõ rệt. Người quản lý được nằm phản gỗ, những người làm lâu năm hơn một chút thì nằm chiếu. Còn những người mới như tôi và Thơm thì nằm trên mảnh bạt.

Tuy cả phòng có hàng chục người, nhưng một số đôi vẫn nằm ôm nhau riêng trên một chiếc chiếu 2 m2. Những cặp khác không nằm chung thì tự động chia chiếu làm 2 dãy đối xứng nhau.

Không biết do lạ nhà hay do những tiếng động khe khẽ, rúc rích trong đêm tối mà tôi không tài nào chợp mắt được.

Thấy tôi chưa ngủ, Thơm quay sang ghé sát tai tôi thì thầm: “Không ngủ thì cũng nhắm mắt vào, đừng có nhìn vào những cặp đôi đang đắp chăn ở góc tường. Họ đang “làm việc”, mình mà nhìn là bị lườm đấy”.

Cả đêm những tiếng ngáy ngủ, tiếng trở mình, tiếng đập chân vào nhau đen đép, rồi cả âm thanh hôn hít của một vài cặp đôi khiến tôi suy nghĩ mông lung, buồn tê tái.

Cũng là những người trẻ như tôi mà sao họ cơ cực đến vậy. Cuộc sống nơi đây có được coi là cuộc sống của con người? Nếu nhìn thấy cảnh này, bố mẹ họ sẽ đau đớn đến thế nào. Họ vẫn nghĩ con mình đang học nghề hoặc có công ăn việc làm tử tế.

Bất giác nghĩ đến những kẻ đã đưa họ vào chốn cùng cực này, lòng tôi dâng trào cảm giác căm phẫn và ghê tởm...
Sống bầy đàn, cơ cực, nghèo khó, nhiều khi phải đi bắt chuột, ếch về ăn qua ngày, yêu tự nhiên như thời nguyên thủy, nạo phá thai, mắc bệnh thèm đàn ông… 
Cơ cực là vậy, họ tiếp tục đi lừa những người khác, đẩy họ vào cuộc sống khổ cực như chính mình. 
Cứ thế, vòng xoáy ngày càng rộng và ‘cư dân’ đa cấp thuê trọ sống bầy đàn ở thôn nhiều gấp đôi dân bản địa.
Rời khỏi vương quốc đa cấp, nhưng những hình ảnh ăn chung, ở chung và ngủ chung giữa nam và nữ với nhau như thời nguyên thủy đã ám ảnh chúng tôi.
Hầu hết những cô gái trong thế giới đa cấp mà chúng tôi gặp đều còn rất trẻ, chủ yếu trong độ tuổi từ 18 đến 24 tuổi. Đa phần là người từ Thanh Hóa và Nghệ An, gia đình họ cũng đều rất nghèo. 
Vì làm quen với cách làm việc của bán hàng đa cấp, nên họ đều rất kín tiếng, ít khi nói về đời tư của mình. Ngay cả cụ thể quê họ ở thôn nào, xã nào, huyện nào họ cũng đều giữ kín. Vì vậy, để nghe được những tâm sự từ các cô gái này là rất khó khăn.
Mặt khác, tôi với tư cách là một “con mồi” nên sự thật về đời tư của họ càng khó tiết lộ. Trước mắt tôi chỉ là những cô gái trẻ trung, dễ thương, nhanh nhẹn và lúc nào cũng yêu đời.

Vì vậy, để tìm hiểu tâm sự thật của những con người trẻ đáng thương này chúng tôi đành phải bắt đầu từ chính những người dân trong thôn và các chủ nhà trọ, hàng ngày được chứng kiến cuộc sống họ.


Bác Tuấn, một lái xe ôm tốt bụng và cũng là chủ một phòng trọ hiện đang cho khoảng hơn 20 người của Công ty TNHH TM Lô Hội (chúng tôi gọi ngắn gọn theo lời những người dân và nhân viên công ty là Lô Hội) thuê tiết lộ với tôi: “Có những ngày bác phải chở 12 cô đi phá thai!”. Câu chuyện có lẽ chưa “choáng” bằng những gì tôi được chứng kiến tại bệnh viện đa khoa huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình.


Vừa bước qua cánh cổng bệnh viện, tôi liền bắt gặp ngay một cảnh tượng một nhóm bạn trẻ đang vội vã khênh 2 cô gái còn rất trẻ đi vào khoa hồi sức cấp cứu. Một cô đang lên cơn co giật, mắt vẫn mở to nhưng đờ đẫn, vô hồn, miệng gào thét, kêu khóc. Còn cô kia thì đã ngất lịm đi.


Tôi chú ý đến ca cấp cứu này bởi lẽ ấn tượng về bộ quần áo chỉn chu, màu sắc của những người đưa 2 cô gái vào. Không khó để nhận ra đó là những thành viên của công ty Lô Hội. Vì vậy, tôi cũng nhanh chóng chạy theo sau để xem 2 cô gái này bị bệnh gì.


Trong khi tôi đang rất lo lắng thì được một bác sỹ khoa hồi sức cấp cứu cho biết:

“Chuyện bình thường, ngày nào chả có vài ca như thế này nhập viện. Ăn ở chung với nhau như vậy, không bị thế này mới là lạ”.
Thú thật nghe bác sỹ nói vậy, tôi cũng không thể hiểu nổi đó là bệnh gì và có nguy hiểm không. Bước sang khoa phụ sản, tôi được giới thiệu gặp bác sỹ tên Mai, người nắm nhiều nhất các thông tin về tình trạng nạo phá thai của bệnh nhân đến bệnh viện.

Theo bác sỹ Mai, thực tế bệnh viện không xử lý trường hợp nạo phá thai nào, nhưng các bệnh nhân là người ở Lô Hội đến thì rất nhiều, chủ yếu là các cô gái trẻ đến khám thai hoặc mua thuốc tránh thai.


“Có thai thì nhiều lắm, kể không hết được, nhưng bệnh viện thì không xử lý phá thai trường hợp nào. Đa số họ chỉ đến khám rồi tự đi ra các phòng khám tư nhân để phá”, bác sỹ Mai cho biết.

Bệnh quái gở ở 'vương quốc bầy đàn' bán hàng đa cấp Nói nôm na cho dễ hiểu là khi trai gái ở gần nhau lâu ngày, có cảm xúc về tình dục, nhưng không được đáp ứng, dẫn đến ức chế và phát bệnh  Bệnh quái gở ở 'vương quốc bầy đàn' bán hàng đa cấp (Bác sĩ khoa sản tên Mai)
Tuy nhiên, các trường hợp của Lô Hội phải nhập viện cấp cứu trong tình trạng co giật, mắt lờ đờ, nói năng lung tung, gào thét, ngất xỉu thì rất nhiều. Bác sỹ Mai cho biết đó là triệu chứng của căn bệnh hysteria - “bệnh cà hước”, hay nói nôm na là... bệnh thiếu đàn ông.

“Tối nào cũng có vài ca người của Lô Hội vào hồi sức cấp cứu. Có những ca phải cho uống thuốc, nhưng cũng có ca chỉ cần vài thủ thuật nhỏ là có thể bình thường trở lại”, bác sỹ Mai cho biết.


Nguyên nhân dẫn đến bệnh hysteria là do tăng cảm xúc, ám thị ở những người yếu tâm lý. Ở những người này, vỏ não suy yếu, hệ thống dưới vỏ não thoát ly nên khi bị kích thích thì không thể kiềm chế được, tăng ức chế vỏ não.


Cuối cùng là sự tăng hoạt động dưới vỏ mà biểu hiện trên lâm sàng là nhiều triệu chứng đa dạng, tùy theo vùng não bị kích thích tập trung.


Chính từ đặc điểm này mà bệnh có thể xuất hiện và giảm bớt bằng cách ám thị. Cảm ứng thành cao trào khi có sang chấn tạo phản ứng dây chuyền trong cộng đồng (có cùng hoàn cảnh), làm gây bệnh tập thể, một lúc có thể lên đến cả trăm người.


Ở trường hợp kinh doanh đa cấp sống theo kiểu "bầy đàn", theo bác sỹ Mai, do việc ăn chung, ngủ chung và chứng kiến nhiều cảnh “nhạy cảm” quá thường xuyên, trong khi đa số bệnh nhân đều đang ở trong độ tuổi có nhiều biến động về tâm sinh lý nên nhiều người bị ức chế, dẫn đến mắc căn bệnh này.


“Nói nôm na cho dễ hiểu là khi trai gái ở gần nhau lâu ngày, có cảm xúc về tình dục, nhưng không được đáp ứng, dẫn đến ức chế và phát bệnh”, bác sỹ Mai giải thích.


Cũng theo bác sỹ Mai, nhiều bệnh nhân là người ở công ty Lô Hội sau khi được cấp cứu do không có tiền, nên thường xuyên trốn viện đi về.


Đem câu chuyện buồn vừa được chứng kiến ở trong bệnh viện kể lại với bác xe ôm tên Tuấn, bác liền bảo tôi: “Thế đã là gì, nhiều cô còn phải nạo phá thai, bỏ đi đứa con của chính mình. Mà không phải phá 1 lần, có cô còn vài ba lần”.

Bệnh quái gở ở 'vương quốc bầy đàn' bán hàng đa cấp
Nhiều cô gái trẻ không chỉ trót lầm lỡ 1 lần mà vài ba lần
Trong vai một cô gái trẻ muốn đi nạo phá thai, tôi ghé vào một phòng khám tư nhân, nơi bác Tuấn từng đưa nhiều cô gái tới đây để "xử lý".

Bệnh quái gở ở 'vương quốc bầy đàn' bán hàng đa cấp Từ ngày có người của Lô Hội về nghĩa trang trong làng xuất hiện thêm rất nhiều những ngôi mộ không tên, chôn cất các hài nhi.  Bệnh quái gở ở 'vương quốc bầy đàn' bán hàng đa cấp

Bác Nguyễn Văn Thưởng, trưởng thôn Minh Quàn, xã Minh Quang, huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình
  
Vừa thấy tôi, anh bác sỹ tên Khoa liền hỏi: “Mấy tuần rồi? Người Lô Hội à?”.


Tôi ậm ừ rồi ngồi xuống chiếc ghế trước mặt anh. Tôi vờ tỏ ra lo lắng: “Phá thai thì sau này em còn có con được nữa không”.

Anh Khoa liền bật cười: “Sợ thì sao để bị "dính"? Nhưng yên tâm, trường hợp không sinh được nữa cũng có nhưng ít. Nếu không muốn giữ thì anh sẽ xử lý giúp em. Em cứ suy nghĩ kỹ”.


Thấy tôi mặt mũi xa xẩm, lo lắng, anh này tiếp: “Có gì mà căng thẳng quá thế em. Nhiều bạn ở Lô Hội cũng ra đây anh xử lý rồi. Không may lỡ rồi, không nuôi được, thì phải bỏ thôi”.


Lấy lý do muốn suy nghĩ thêm, tôi rời phòng khám của anh để đến nhà bác Nguyễn Văn Thưởng, trưởng thôn Minh Quàn, xã Minh Quang, huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình. Đây là thôn có dân số 600 người, nhưng cho tới 1.000 người Lô Hội thuê nhà trọ.


Theo bác Thưởng, từ ngày có người của Lô Hội về nghĩa trang trong làng xuất hiện thêm rất nhiều những ngôi mộ không tên, chôn cất các hài nhi.


“Có lần tôi ra nghĩa trang bắt gặp có người ra chôn trộm một hài nhi. Tôi là trưởng thôn nên biết rõ lắm. Toàn người lạ ra chôn các thai nhi. Họ ăn ngủ tập thể với nhau suốt ngày suốt đêm như thế, không có những chuyện như vậy xảy ra mới là lạ”, ông Thưởng nói.

Sau loạt bài VTC News phản ánh về các vấn đề liên quan đến lối sống của nhà phân phối của Công ty TNHH TM Lô Hội (Công ty Lô Hội) tại tỉnh Thái Bình, Công ty này đã có hồi âm với tòa soạn. 
Theo đó, lãnh đạo Công ty Lô Hội đã ngay lập tức thành lập đoàn công tác về Thái Bình để kiểm tra, xử lý những nội dung báo nêu.
Lãnh đạo doanh nghiệp này cho biết:
Công ty Lô Hội đã có thâm niên 11 năm hoạt động trong lĩnh vực bán hàng đa cấp. Qua 11 năm, Công ty đã có số lượng nhà phân phối lên tới hơn 400.000 người trên cả nước. 
Trong quá trình hoạt động, Công ty cũng đã thường xuyên bố trí các chuyên gia tư vấn chính sách của Công ty và các quy định của pháp luật cho các nhà phân phối. 
Ngoài ra, Công ty cũng đã ban hành quy tắc hoạt động trong đó quy định các điều cấm đối với các nhà phân phối khi tham gia hoạt động bán hàng. Những biểu hiện sai lệch trong lối sống hoặc những tiêu cực trong công việc luôn bị Công ty xử lý triệt để, nghiêm khắc. 
Công ty Lô Hội luôn quán triệt các nhà phân phối đề cao ý thức tuân thủ pháp luật, chính sách của nhà nước và kịch liệt lên án những hành vi vi phạm đạo đức, vi phạm pháp luật.
Một Lãnh đạo Công ty Lô Hội nói: 
Với những hoạt động sinh hoạt tập thể có biểu hiện không lành mạnh tại khu vực Thái Bình, chúng tôi hoàn toàn không được biết. 
Các nhà phân phối đăng ký mã số theo CMND và nhập thông tin ở nhiều khu vực khác nhau thông qua hệ thống phần mềm quản lý. 
Vì vậy, Công ty chỉ được biết về việc có số lượng đông nhà phân phối tập trung ở khu vực Thái Bình sau khi được báo chí phản ảnh
Lãnh đạo Công ty cho rằng, lối sống không lành mạnh của nhà phân phối ở Thái Bình nếu có là một trong những hạn chế khách quan trong hoạt động bán hàng của một nhóm nhà phân phối ở địa phương. Các hành vi này nếu có, đã vi phạm các quy chế hoạt động của Công ty.

Lãnh đạo Công ty cũng khẳng định: "Đã và sẽ tiếp tục kiểm tra, rà soát và sẽ có những biện pháp nghiêm khắc đối với những việc làm sai trái trên.


Đồng thời Công ty cũng cho biết: 

Không có chủ trương đồng thuận, làm ngơ với những sai trái này. Công ty chúng tôi cam kết sẽ làm rõ những biểu hiện sai phạm để báo cáo cơ quan chức năng và cũng sẽ đảm bảo cao nhất quyền lợi của từng nhà phân phối. Sau khi có kết luận cuối cùng, Công ty sẽ thông tin tới Tòa soạn bằng văn bản. 
Chúng tôi trân trọng cảm ơn những phản ánh của VTC News. Qua đó, Công ty sẽ khắc phục những hạn chế trong quản lý và có những biện pháp nghiêm khắc, nhanh chóng với những biểu hiện sai trái này nếu có".
Tham khảo thêm

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét

Chúng tôi sẽ cập nhật ý kiến của bạn ngay sau khi kiểm duyện nội dung